Elektronik belge süreçlerinin hızla yaygınlaştığı günümüzde, “e-imza” ve “mali mühür” kavramları sıkça karşımıza çıkıyor. Özellikle e-fatura, e-defter ve e-arşiv gibi uygulamalarda bu araçlar dijital güvenliği ve resmi geçerliliği sağlamak için kullanılır. Peki bu iki kavram tam olarak ne anlama gelir ve aralarındaki farklar nelerdir?
E-İmza (Elektronik İmza) Nedir?
Elektronik imza, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında tanımlanmıştır. Kimlik doğrulama amacıyla kullanılan sayısal bir veridir. Elektronik ortamda oluşturulan belgelerin bütünlüğünü ve kaynağını garanti altına alır.
Gerçek kişiler adına oluşturulur. Avukatlar, serbest meslek sahipleri veya şahıs şirketi sahipleri e-imza kullanarak e-fatura, e-arşiv fatura ve e-defter gibi işlemleri gerçekleştirebilir.
Mali Mühür Nedir?
Mali mühür, kurum ve şirketlerin elektronik belgelerini güvenli şekilde imzalayabilmeleri için TÜBİTAK tarafından üretilen bir donanımdır. Gerçek kişilerde değil, tüzel kişilerde (örneğin limited ve anonim şirketlerde) kullanılır.
E-fatura ve e-defter başvurusu yapan bir şirketin öncelikle mali mühür sahibi olması zorunludur. Mali mühür cihazı (USB token) kurumun kimliğini elektronik ortamda doğrular ve imza atmasını sağlar.
E-İmza ve Mali Mühür Arasındaki Farklar
| Karşılaştırma | E-İmza | Mali Mühür |
|---|---|---|
| Kullanıcı | Gerçek kişiler (bireyler, şahıs şirketleri) | Tüzel kişiler (şirketler, kurumlar) |
| Verildiği Kurum | Yetkili E-İmza sağlayıcı firmalar | TÜBİTAK-KamuSM |
| Donanım | USB veya çipli kart | USB token (donanımsal mühür cihazı) |
| Kullanım Alanı | Her türlü elektronik belge ve başvuru | E-fatura, e-defter ve diğer e-belge uygulamaları |
| Geçerlilik | Kişisel kimlik doğrulama | Kurumsal kimlik doğrulama |
Hangi Durumda Hangisi Gereklidir?
- Şahıs şirketiyseniz: Yalnızca e-imza yeterlidir.
- Limited veya anonim şirket iseniz: Mali mühür şarttır.
- E-devlet, KEP, SGK işlemleri gibi bireysel başvurularda e-imza kullanılabilir.
Kurumsal başvurularda e-imza geçerli değildir; sadece mali mühür kabul edilir.
Sonuç
E-imza ve mali mühür, elektronik dönüşüm sürecinde kritik araçlardır. Aralarındaki farkı doğru anlamak, doğru ürünü tercih etmek için gereklidir. E-fatura, e-arşiv, e-defter gibi uygulamaları kullanmaya başlamadan önce işletmenizin niteliğine göre uygun imza aracını seçtiğinizden emin olun.
